A fala popular

• Marzo iguarzo, ven a merenda e mailo descanso

Algúns empregan somentes a primeira parte, unha fórmula sinxela, pero efectiva de sinala-lo momento do equinocio (a mesma duración dio día e da noite), de aí o de "iguarzo".
Outros asocian a segunda parte do dito coa festividade de San Marcos (Polo San Marcos entra a merenda e mailo descanso), que se celebra o 25 de abril, de xeito que un dito e outro marcarían unha diferencia dun mes aproximadamente no tocantes á temporalización dese hábito alimenticio, sen que teñamos explicación para ilo, xa que informantes da mesma zoa e da misma idade aportaron as dúas variantes.


A MERENDA:
No mundo rural galego, ata finais dos anos 60, a merenda, en paralelo coas "once" era a comida que tomaban os labregos nas leiras a media tarde e a media mañá, respectivamente. Os alimentos que se consumían nun caso ou noutro podían ser os mesmos (pan de molete, viño, queixo, chourizos, touciño curado...), pero á merenda podían incorporar alimentos sobrantes do xantar, productos de tempada (principalmente, peixe miúdo fritido) ou calisquera outros elaborados a propósito pola muller da casa (bacallao rebozado ou en chulas, p.e.).
AS "ONCE":
Para as "once" empregábanse productos elaborados previamente porque a muller ou, segundo o caso, mulleres da casa nesas primeiras horas da mañá tiñan moitoa traballos para facer (atender ós animais, ós nenos e ós vellos ou enfermos,  acarrexar a auga que ían consumir durante o día, etc.). No tocantes ó peixe, no interior os peixeiros non chegaban ás aldeas ata media mañá e non tódolos días, de aí o consumo de peixe en conserva, afumado ou en escabeche.